Etrafımızdaki cisimleri doğal ve yapay ışık kaynaklarından yayılan ışınlar yardımıyla görürüz.
Aydınlatmada kullanılan ışık türlerinin çoğu beyazdır. Güneş ışığı da beyaz kabul edilir.
Beyaz ışığın en büyük özelliği içinde diğer renkleri taşıyabilmesidir.
Daha önce sitemizde yayınlanan Renk Tayfı ve Görünür Işık konumuzda beyaz ışığın nasıl renklere ayrıldığını detaylı olarak anlatmıştık.
Aşağıdaki vidyoda üçgen prizma kullanarak ışığın nasıl renklere ayrıştığı izlenebilir.
Prizma ışığı nasıl renklere ayırırsa yağmur damlaları da aynı şeyi yapar. Gökkuşağı böyle oluşur. Yine CD’lerin ışığa tutulduklarında çeşitli renklerin oluşması beyaz ışığın içinde farklı renklerin bulunduğunu kanıtlar.
Ana Renkler: Üç tane ana renk vardır. Bunlar yeşil, kırmızı ve mavidir. Diğer tüm renkler bu 3 rengin çeşitli oranlarda birleştirilmesinden elde edilebilir.
Işık Filtresi:
Bazı renkleri soğurup kendi rengindeki ışığı geçiren cisimlerdir.
Örneğin kırmızı renkli bir şeker ambalajını gözümüze tutup çevreye bakarsak etrafı kırmızı renkli görürüz. Bunun nedeni şeker ambalajının sadece kırmızı rengi geçirmesidir.
Aşağıdaki animasyonda çeşitli renklerde ışık filtreleri vardır. Beyaz ışığın önüne istediğiniz filtreyi getirerek filtreden geçen renklere dikkat edin.
Animasyonu uygularken yeşil filtreden yeşil ışık, mavi filtreden mavi ışık renksiz filtreden yine beyaz ışık geçtiği gözlemlenebilir.
Işık filtresinden geçen ışınlar hakkında aşağıdaki örnekleri inceleyelim.
Yukarıdaki örneklerden de görebileceğimiz gibi her filtre kendi rengini geçiriyor. Bir filtreye kendi renginden başka bir renk gönderilirse filtreden ışık geçmiyor.
Işık filtresiyle ilgili bir örneği pazar yerlerinde görebiliriz. Pazarcıların kurdukları tezgahların üzeri genellikle turuncu-kırmızı tentelerle(örtü) kaplıdır. Bu örtünün renkleri meyvelerin daha olgun görünmesini sağlar. Pazar yerlerinde kullanılan bu örtüler birer ışık filtresi görevi yapar ve turuncuya yakın renkleri geçirirken diğer renkleri tutar.
Işık Filtresi Kullanım Alanları
- Eğlence merkezlerindeki renkli ışıklarda.
- Araçların fren lambalarında.
- Dekoratif amaçlı aydınlatmada.
- Pazar Yerlerinde.
- Koruyucu gözlük camlarında.
- Fotoğrafçılıkta.
- Trafik lambalarında
Cisimler Nasıl Görülür?
Bir cismin görülebilmesi için ışık kaynağından çıkan ışınların cisme çarpıp yansıyarak gözümüze ulaşması gerekir.
Işık filtresi nasıl kendi rengini geçiriyorsa cisimler ışığı yansıtırken de kendi rengini yansıtır.
Aşağıdaki örnekleri inceleyerek ışığın yansıması ve görme arasındaki ilişkiyi inceleyelim.
Gözlerimiz cisimlerin rengini en iyi güneş ışığı altında ayırt eder. Evlerimizde kullandığımız lambalar gün ışığının yaklaşık taklididir. Bazen mağazadan aldığımız bir giysinin renginin giydiğimizde farklı olduğunu hissederiz. Bunun nedeni mağaza ışıklarının rengiyle gün ışığının tam olarak aynı olmamasıdır.