Fen Bilimleri 8. Sınıf Hava Olayları konusu ders notu.
Havanın bileşimi:
%78 Azot (bitkiler alır. Solunumda işe yaramaz)
%21 Oksijen ( yanma ve solunumda gerekli)
%1 Karbondioksit, Hidrojen, Helyum, Argon vb.
Su Buharı: Buharlaşan su havaya karışır ve nem oluşturur. Yağmur, kar vb. hava olaylarını oluşturur.
Hava Olayları: Rüzgar, yağmur, kar, dolu, çiy, kırağı, sis.
- Rüzgar: Yatay hava hareketleridir. Küçükten büyüğe: Yel, Meltem, Fırtına, Kasırga
- Yağmur: Bulutlardaki su buharı bir araya gelerek su damlacıklarını oluşturur.
- Kar: Soğuk havanın etkisiyle karşılaşan su buharı buz kristalleri hâline gelir. Buz kristalleri birleşerek kar tanelerini oluşturur.
- Dolu: Su buharları bulutlardan yeryüzüne inerken soğuk havayla karşılaşınca bulutun üst katmanına sürüklenir ve birleşerek doluyu oluşturur.
- Kırağı: Havadaki su buharı sıvı hâle geçmeden yeryüzündeki cisimler üzerinde donar.
- Çiy: su buharı sıvı hale geçer ve yeryüzündeki cisimler üzerinde yoğuşarak damlalar oluşturur.
- Sis: Atmosferin yeryüzüne çok yakın kısımlarındaki su buharının yoğunlaşmasıyla oluşan buluta sis adı verilir.
– Rüzgar oluşumunda yüksek ve alçak basınç rol oynar.
Yüksek basınçta hava soğuk, Alçak basınçta sıcaktır.
Yüksekten alçağa doğru hava akımı gerçekleşir ve rüzgarlar oluşur.
Hava Olayları ve yeryüzü şekilleri:
- Rüzgar çöllerdeki kum tepelerini değiştirir.
- Dalgalar kıyıları aşındırır.
- Rüzgar kayaları aşındırıp mantar kayalar oluşturur.
- Sıcaklık farkları kayaları parçalar ve toprak oluşumuna zemin hazırlar.
- Rüzgar ve yağmur kayaları aşındırır ve peri bacaları benzeri yapılar oluşabilir.
- Buzul vadileri, çığlar da yeryüzünü şekillendirir.
Hava Tahminleri
- Meteoroloji: Hava olaylarını inceleyen bilim dalı.
- Meteorolog: Meteoroloji bilimiyle uğraşan kişi.
- Meteorolojik radar: Hava olayları hakkında bilgi toplayan yapılar. Sıcaklık, basın, rüzgar, yağmur vb. değerleri ölçer.