Fen Bilimleri – 8. Sınıf – 1. Ünite – Çözümlü Sorular
1. Aşağıda Dünya ve Güneş’in konumları verilmiştir.
Şekle göre;
I – Kuzey yarım kürede yaz mevsimi yaşanmaktadır.
II – Güney yarım kürede geceler gündüzlerden daha uzundur.
III – Gösterilen şekil 21 Haziran tarihine ait olabilir.
Hangileri Doğrudur?
A) Yalnız I
B) I ve II
C) I ve III
D) I, II ve III
ÇÖZÜM:
– Dünya’nın kuzey kısmı Güneş’e doğru eğilmiştir. Güneşe eğilen yarım kürede yaz mevsimi yaşanır. I doğru.
– Kuzeyde yaz yaşanıyorsa Güneş bunun tam tersi olmalı. Yani kış. Kış mevsiminde geceler gündüzlerden daha uzundur. II doğru.
– I. ifadede kuzeyde yaz olduğunu anlamıştık. O halde bu tarih 21 haziran olabilir. III doğru.
CEVAP: D
2.
Utku: “Kuzey yarım küredeyim. Bugün günler uzamaya başladı.”
Ayça: “Güney yarım küredeyim. Bugün gece ve gündüz süreleri eşit.“
İki arkadaş sırasıyla aşağıdaki tarihlerden hangisinde bu notları yazmışlardır?
A) 23 Eylül – 21 Mart
B) 21 Aralık – 21 Mart
C) 21 Haziran – 23 Eylül
D) 23 Eylül – 21 Haziran
ÇÖZÜM:
– Günler uzamaya en uzun geceden sonra başlar. Kuzeyde en uzun gece 21 Aralıktır.
– Gece ve gündüzün eşit olduğu iki tarik vardır. Bunlar 21 Mart ve 23 Eylüldür.
Bu şartları sağlayan cevap B seçeneğidir.
Cevap: B
3. Aşağıda Güneş ışınlarının Dünyanın bazı bölümlerini nasıl aydınlattığı gösterilmiştir.
Bu görselle ilgili hangisi söylenemez?
A) Işığın yüzeye geliş açısı dikleştikçe enerjisi daha dar bir alanda toplanır.
B) Kutuplara doğru gidildikçe sıcaklığın düşmesinin nedeni birim alana düşen güneş enerjisinin azalmasıdır.
C) Genellikle ekvator bölgesinde gölge boyu diğer alanlardan daha uzun olur.
D) Işığın yüzeye geliş açısı mevsimlerin oluşmasında etkilidir.
ÇÖZÜM:
– Işık ne kadar dik gelirse o kadar küçük bir alanda toplanır. Ekvatorda genellikle sıcak bir iklimin olmasının nedeni ışığın dik gelmesi ve enerjinin dar bir alana toplanmasıdır.
– Kutuplara doğru gidildikçe aynı güneş enerjisi daha geniş alana yayılmış. Bu da doğru bir ifade.
– Ekvatora ışık dik geldiği için gölge boyu kısa olması beklenir. Yanlış bir ifade.
– Mevsimlerin oluşmasına Dünya’nın eksen eğikliği neden olur diyoruz. Bu eksen eğikliği ışığın geliş açısını değiştirdiği için mevsimler oluşmaktadır. İfade doğru.
Cevap: C
4. Aşağıdaki hava olaylarından hangileri yeryüzüne yakın bir alanda oluşur.
I – Kar
II – Çiy
III – Kırağı
A) Yanlız I
B) Yanlız II
C) I ve III
D) II ve III
ÇÖZÜM
Hava olaylarının bazıları atmosferin üst katmanlarından, bazıları ise yeryüzüne yakın alanlarda oluşur.
Kar, yağmur, dolu atmosferin üstünde,
Kırağı, çiy, sis olayları yeryüzüne yakın alanlarda gerçekleşir.
Bu durumda II ve III doğrudur.
CEVAP D
5. Aşağıda K ve L bölgeleri arasındaki hava hareketi gösterilmiştir.
Görselde verilenlere göre hangisi yanlıştır?
A) L bölgesinde alçak basınç oluşur.
B) K Bölgesinde yükselen hava hareketleri vardır.
C) K bölgesinin sıcaklığı L’den fazladır.
D) L’de alçalan hava hareketleri vardır.
ÇÖZÜM
Rüzgarın hareketi yüksek basınçtan alçak basınca doğrudur. Görselde rüzgar L’den K’ye doğru olduğu için L yüksek basınç, K alçak basınçtır.
CEVAP A
6. Aşağıda Dünya’nın Güneş etrafında dolanma hareketi gösterilmiştir.
Bu görsele göre Dünya 1 yönünde hareket ederken Güney yarım kürede hangisi gerçekleşir?
A) Güneş ışınlarının geliş açısı dikleşir.
B) Gündüz süresi uzar.
C) Birim alana düzen güneş enerjisi miktarı azalır.
D) Gece süresi kısalır.
ÇÖZÜM:
– 1 yönünde Güneş yarım küre yazdan kışa geçiş yapmaktadır. Güneş ışınlarının dikliği azalır. A yanlış.
– Mevsim kışa döndüğü için gündüzler kısalır. B yanlış.
– Mevsim kışa döndüğü için birim alana düşen enerji miktarı azalır. Bunun nedeni Güneş ışığının daha eğik gelmesidir. C doğru.
– Kış mevsiminde gece süresi uzar. D yanlış.
CEVAP C
7. Aşağıda iklim ve hava olayı kavramları karşılaştırılmıştır.
Buna göre tabloda hangi satırda hata yapılmıştır?
A) A – 1
B) B – 2
C) C – 3
D) D -4
ÇÖZÜM:
İklim, bir bölgenin hava şartlarının 30 – 40 yıllık ortalamasıdır. Bu nedenle iklimler kolay değişmez.
Örneğin Karadeniz Bölgesinin bol yağış alması ilkim özelliğidir. Bu bilgi tahmini değil kesindir. Tahmini olan hava olaylarıdır. Bu nedenle B-2 satırında hata yapılmıştır.
CEVAP B